کاهش احتمالی نرخ بهره بانک مرکزی کانادا و تاثیر آن بر بازار مسکن
بانک مرکزی کانادا ممکن است برای اولین بار در چهار سال گذشته، نرخ بهره را در ماه ژوئن کاهش دهد. این در حالی است که تورم در حال کاهش و بازار کار نیز با کمی تحرک مواجه شده است.
آخرین باری که بانک مرکزی کانادا نرخ بهره را کاهش داد، به مارس ۲۰۲۰ و همهگیری کووید-۱۹ برمیگردد. در آن زمان، نرخ بهره به پایینترین میزان خود یعنی ۰.۲۵ درصد رسید تا از فشار اقتصادی بر کاناداییها کاسته شود.
با این حال، افزایش تورم در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ باعث شد تا بانک مرکزی کانادا چندین بار نرخ بهره را افزایش دهد و در نهایت آن را به بالاترین میزان خود در ۲۳ سال گذشته یعنی ۵ درصد برساند.
با وجود اینکه بانک مرکزی در شش تصمیمگیری متوالی نرخ بهره را ثابت نگه داشته است، گزارش اخیر اداره آمار کانادا که کاهش تورم به پایینترین سطح سه ساله را در ماه آوریل نشان میدهد، باعث شده تا بسیاری از کارشناسان اقتصادی، کاهش نرخ بهره در تاریخ ۵ ژوئن را پیشبینی کنند.
این خبر میتواند برای صاحبخانههایی که وام با نرخ بهره شناور دارند، به ویژه آنهایی که اقساط قابل تنظیم دارند، خوشحالکننده باشد. هزینههای استقراض برای این افراد از سال ۲۰۲۲ به دلیل افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
کاهش احتمالی نرخ بهره همچنین میتواند برخی از خریداران بالقوه خانه را که در حال حاضر منتظر فرصتی مناسب هستند، به بازگشت به بازار مسکن ترغیب کند. با این حال، یک کارشناس وام مسکن در تورنتو معتقد است که نباید انتظار تغییر چشمگیری در چشمانداز کلی بازار مسکن برای خریداران یا مالکان فعلی پس از کاهش احتمالی نرخ بهره در تابستان داشت.
ویکتور تران، کارشناس وام مسکن و املاک و مستغلات، بر این باور است که با توجه به محتاطانه بودن بانک مرکزی در کاهش نرخ بهره (احتمالا به میزان ۰.۲۵ درصد)، بعید است که شاهد تغییر محسوسی در بازار مسکن باشیم.
آقای تران میگوید: «کاهش ۰.۲۵ درصدی نرخ بهره، رقم قابل توجهی نیست و حتی کاهش نیم درصدی هم تاثیر چندانی نخواهد داشت. این کاهش تنها منجر به صرفهجویی اندکی در هزینه ماهانه اقساط وام میشود. بله، ممکن است تقاضا برای خرید خانه کمی افزایش یابد، اما به اندازهای نخواهد بود که شاهد رونق مشابه سال ۲۰۲۲ باشیم.»
استمرار چالشهای توان خرید برای بسیاری از خریداران
علاوه بر این، اگرچه میانگین قیمت خانه در سراسر کانادا در سال ۲۰۲۳ کمی کاهش یافته است، اما طبق آمار، این قیمتها همچنان نسبت به پنج تا شش سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته است.
میانگین قیمت خانه در سراسر کشور در سال ۲۰۱۸ حدود ۴۸۸،۸۶۲ دلار بود، اما از آن زمان تاکنون به ۶۷۸،۲۸۲ دلار رسیده است که نشان دهنده افزایشی نزدیک به ۳۹ درصد است.
به گفته آقای تران، با توجه به قیمتهای بسیار بالای مسکن، تاثیر کاهش جزئی نرخ بهره توسط بانک مرکزی کانادا احتمالا برای بسیاری از خریداران ناچیز خواهد بود. او میگوید: «با این قیمتهای نجومی مسکن، کاهش نرخ بهره در نهایت صرفهجویی چندانی برای خریداران به همراه نخواهد داشت.»
موج تمدید وامهای مسکن و چشمانداز نامشخص
تنظیمکننده بخش بانکی کانادا این هفته نسبت به خطرات ناشی از اعطای وامهای مسکن برای سیستم مالی کشور هشدار داد، به ویژه با توجه به موج تمدید وامهایی که قرار است در سالهای ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ رخ دهد.
اهمیت این موضوع در این است که بسیاری از وامگیرندگانی که در اوج همهگیری از وامهای مسکن با بهره بسیار پایین استفاده کردهاند، در سالهای مذکور برای تمدید وام خود اقدام خواهند کرد. نرخ بهره تمدید وام آنها به احتمال زیاد بسیار بالاتر از زمان اخذ اولیه وام خواهد بود، حتی اگر بانک مرکزی طبق انتظار چند بار نرخ بهره را کاهش دهد.
دفتر نظارت بر مؤسسات مالی کانادا (OSFI) در جدیدترین گزارش ریسک خود اعلام کرده است که ۷۶ درصد از وامهای مسکن اعطا شده تا فوریه ۲۰۲۴، تا پایان سال ۲۰۲۶ سررسید خواهند داشت.